Gülce Edebiyat Akımı

Tam Görünüm: BURDUR ADI ve TARİHİ
Şu anda Hafif Görüntüleme modundasınız. Sayfayı normal görüntülemek için, buraya tıklayın.
BURDUR

Burdur ili, Güneybatı Anadolu’da Göller Bölgesinde, Kuzeydoğu, doğu ve güneyden Isparta ili’nin Keçiborlu, Merkez ve Sütçüler ilçeleriyle, Antalya’nın Merkez ve Korkuteli ilçeleri, güneybatı ve batıdan Muğla il toprakları ve Denizli’nin Çameli, Acıpayam, Çanak, ilçeleri, Kuzeyde Afyonkarasihar İli’nin Dazkırı ilçeleri ile çevrilidir.

Batı Toroslar arasında bir çökme havzasının kenarında yer alan Burdur il toprakları bütünüyle dalgalı bir plato görünümündedir.
Dağlar; Akdağ, Söğüt, Ketsel, Kantrancık, Rahat, Koçaş, Eşeler dağlarıdır. Rahat ve Eşeler yaylaları sayılabilenler arasındadır.
Ovalar; Merkez ilçede; Burdur Ovası, Hacılar, Yarı Yası, Eğneş, Kozluca Elmacık, Kılavuzlar, Çine, Kuzköy, Çeltikçi ovaları.
Ağlasun’da; Başköy, Öteyüz ovaları.
Bucak’da; Bucak, Ketsem, Keçili, Ambahan, Ürkütlü, Kızılkaya, Yuva, Karapınar ovaları,
Gölhisar’da; Gölhisar, Yamadı, Çavdır, Haravza, Söğüt ovaları,
Tefenni’de; Kağılcık, Tefenni, Hasanpaşa, Başpınar, Beyköy ovaları,
Yeşilova’da; Akçaköy, Erli ovaları,
Karamanlı’da; Karamanlı ovası.
Akarsuları arasında: Alakır, Burdur, Arvallı, Kıravgaz, Askeriye, Başköy, Dalaman çayları sayılmaktadır.

İklim; İl sahası Akdeniz iklimi tesirinden uzakta kaldığından ve keza Akdeniz şeridi ile il sahası bulunan ve il topraklarının güneybatı istikametinde mevcut yükseltiler dolayısıyla kışları soğuk, yazları ise sıcak geçer. Yıllık yağışın büyük bir kısmı kış aylarında yağmur ve kar şeklinde olur.

BURDUR İSMİ

Burdur, Akdeniz Bölgesinin batı kesiminde, göller yöresinde yer almaktadır. Bizans döneminde buraya Polydorion denilmektedir. Bir iddiaya göre, Polydorion sözcüğü, önce “Polydor” olarak söylenmiş, daha sonra Burdur’a dönüşmüştür.

Bu cümleden olmak üzere bir başka şekline göre; Burdur Türkçe bir addır. Antik çağlarda Burdur’un yerinde herhangi bir şehir olup olmadığı bilinmemektedir. Bununla beraber coğrafi bakımdan yerinin her devirde iskan edildiği de muhakkaktır. Burdur’a yerli Rumların verdikleri Polydorion adı antik çağların değil daha yakın zamanların bir hatırası olsa gerekir. Burdur ismi herhalde “Bor” yani şarap- üzüm ile ilgili bir kelimedir.
1215’lerde ilk fethin hemen ardından bir mescit yapılmış olmalıdır. Halkın bu yöreye yerleşmesi sonucu mescidin dar gelmesi ile mescid Ulu Cami haline sokulmuş, 1300’de bir minare eklenmiştir.

Kimi kaynaklara göre; Burdur yöresinin eski adı Limobrama’dır. Limobrama “göl kenti” anlamına gelir. Limonoboria sözcüğünden türemiş sonradan değişerek Burdur olmuştur.

Diğer bir rivayete göre de; Burdur şehrini kuran Türkmen boylarının Kınalı Oymağı mensupları burayı bulduklarında bölgenin güzelliği karşısında “Cennet buradadır” demişler ve “buradadır” sözü zamanla halk arasında Burdur haline gelmiştir. Burdur adıyla ilgili olarak değişik söylentiler vardır. Bunlardan biri, Selçuklular’la ilgilidir. Söylentiye göre, Selçuklular Anadolu’yu ele geçirip Konya’yı başkent yaptıkları sırada, Selçuklu Sultanı bir düş görür. Düşünde atalarından biri ona; “Er-geç bu toprakların tümü senindir. Yarından tezi yok, atını güneybatıya sür. Biz sana dur deyinceye kadar ilerle” der. Sultan atını atlar yollara düşer. Pek çok yeri ele geçirir. Bir gün ilerlerden “Burada dur” diye bir ses duyar. Düşünü hatırlayarak durur. Durduğu yerde bir kasaba kurulur. Adı da “Burada dur” dan esinlenerek, Burdur’dur.

TARİH ÖNCESİNDEKİ BURDUR

Isparta ve Burdur illerini içine alan Göller Bölgesinde (Pisidya) yapılan araştırmalar ve kazılar, buranın tarih dönemlerinden beri yerleşme yeri olduğunu göstermektedir.

İlk olarak, Türk Tarih Kurumu 1944’te Burdur ve Isparta dolaylarında bir araştırma yapılmasını uygun görmüş, bu görevi de Şevket Aziz Kansu Başkanlığında, Muzaffer Şenyürek ve İ. Kılıç Kökten’den meydana gelen bir kurula vermiştir.

Burdur’un tarih öncesi dönemine ilişkin açık buluntular, Burdur Gölü’nün güney batısındaki Hacılar Höyüğü ile Burdur’un 15 km güneyindeki Kuruçay’da ortaya çıkarılmıştır.


Prof.Dr.İsa KAYACAN
(Burdur'un Söz ve Saz Ustaları)