Hem yazılışları hem söylenişleri bir, anlamlan farklı iki sözcüğü bir arada kullanmaya cinas denir.

Cinasın en yaygın iki biçimi şudur:
a) Tam Cinas:
Söyleniş ve yazılışları bir, anlamları farklı iki sözcükle yapılan cinastır. “* Bir güzel şuha dedim iki gözün sürmelidir
Dedi vallahi seni Hind’e kadar sürmelidir
Sürmelidir
gözünde sürme var sürgün etmelidir

Cânansız : Sevgilisiz Cân ansız : Can onsuz
r» Her nefeste işledim ben bir günâh Bir günâh için demedim bir gün âh
(Süleyman Çelebi)
Günâh : Dince suç sayılan davranış Gün âh : Gün âh demedim
‘* Yanalı
Haylıca vakit oldu Ben bu derde yanalı Binme nâmert atına Ya mıhı düşer ya nalı
(Anonim)
Yanalı : Sevdalanalı Ya nalı: Veya nalı

Kısmetindir gezdiren yer yer seni Göğe çıksan akıbet yer yer seni
(Ibni Kemal)
diyar diyar
yer yer
toprak seni yer, içine alır
Bağ bana
Bahçe sana bağ bana Değme zincir kâr etmez Zülfün teli bağ bana
(Anonim)
Bağ
Üzüm yetişen yer Engel
b) Yanm (Ayrık) Cinas:
Cinaslı sözlerden biri, İki ayrı sözcük halinde İse yarım cinas oluşur.
Ah kim ömrüm cihan mülkünde cânansız geçer
Ben cihan mülkün nlderem çünkü cân ansa geçer
(Ahmet Paşa)