(28-29 Ekim)

29 Ekim 1923 tarihinde ülkemizde Cumhuriyet ilân edildi. Her yıl bugünü millî bayram olarak kutlamaktayız.

19 Mayıs 1919'da Bandırma Vapuru ile Atatürk'ün Samsun'a ayak basmasıyla başlayan Türk İstiklâl Savaşı, 23 Nisan 1920' de Ankara'da T.B.M.M' nin kuruluşu ile yeni destanlarını yazmakta idi. Nitekim, Türk Milletinin karekterine en uygun idare biçimi olan Cumhuriyet' de 29 Ekim 1923 tarihinde TBMM' de kabul edildi. Türkiye Cumhuriyeti' nin ilk Cumhurbaşkanı da Atatürk oldu.

Halkın kendi kendisini idaresi(Demokrasi) şeklinin en güzel uygulanmasını, Cumhuriyet idaresinde seçme ve seçilme özgürlüğüyle görmüş olduk. Bu tarihten itibaren, "mutlakiyet" biçimindeki padişahlık sistemi de ortadan kalkmış oldu. Hakimiyet kayıtsız ve şartsız olarak milletin olmuştur. Millet kendi içinden kendini yönetecek ve yasaları yapacak temsilcilerini seçmektedir.

Üç türlü yönetim biçimi vardır. Mutlakıyet sistemi, tek kişinin egemenliği olan, yönetimin babadan oğula geçtiği padişahlık sistemidir. Meşrutiyet sistemi ise, padişahın yanı sıra, ona yardımcı olmak üzere bir de meclis bulunur. Meclisin çıkardığı yasalar, padişahın onayı ile yürürlüğe girer. 1876 ve 1908 yıllarında iki kez Meşrutiyet ilân edilmiştir. Üçüncü yönetim biçimi ise Cumhuriyet sistemidir. Milletin kendisini, kendi seçtiği temsilcileri (Milletvekilleri) aracılığı ile yönetmesi, yasaları onların eliyle yapması ve yöneticileri denetlediği ve hür seçimlerle meclis üyelerini halkın değiştirebildiği bir sistemdir.

Cumhuriyet çağdaş bir yönetim biçimidir. Türk insanının yapısına uygun yegâne sistemdir.

Cumhuriyet'i kuran Atatürk, O' nu Türk gençlerine emânet etmiştir.


Mustafa CEYLAN
(Bayramlar-Haftalar-Günler Kitabı)