Oturum Aç

Nazmi Öner · 01/12/2014, 15:14

Bu kitabın Prof. Dr. Kemal Kocabaş tarafından kaleme alınan “Gönen İmecesi” başlıklı giriş bölümünde, yazım aşamasındaki süreçler anlatılıyor. Buradan anladığıma göre, değerli eğitimci İsmet Baş bu kitabı yazmak için gerekli belgeleri toplamış, görüşmeleri yapmış, ama yazım aşamasında 23 şubat 2013’te vefat edince, Niyazi Altunya devreye girerek bu bilgi ve belgelerden de yararlanarak kitabı yazıp yayına hazırlamış.

Yani bu kitap köy enstitülerine gönül vermiş insanların arşivleri, anıları ve bunları toplayıp değerlendiren iki eğitimcinin imece yaparak hazırladığı bir eser olarak ortaya çıkmıştır. Belgesel niteliğindeki kitapta, Enstitünün önemi şöyle vurgulanıyor.
“15 Nisan 1939’da açılan Gönen Köy Eğitmen Kursu ve 5 Temmuz 1940’da açılan Gönen Köy Enstitüsü, Göller Bölgesi köy çocukları için bir aydınlanma ocağı olmuş ve yaşamlarına anlam katmıştır. Köylerinden Ortaçağ koşullarında gelen halk çocukları Gönen’de laik, demokratik, bilimsel ve üretici eğitimin en özgün uygulamalarıyla değişim ve dönüşüm süreçlerini yaşamışlardır.”
Niyazi Altunya’nın sunuş bölümünde ise, kitabın İsmet Baş ile başlayan hazırlık çalışmalarından başlayarak yayın aşamasına dek yapılan çalışmalar, kaynak kişiler ve kaynak sağlayanlardan söz edilmektedir.
Köy enstitüsü sisteminin değerlendirildiği birinci bölümde ise, enstitülerin açılış gerekçesi ve kuruluş çalışmalarına değinilmektedir. Burada önce eğitmen kursları açılmış olup, 11 haziran 1937 tarih ve 3238 Sayılı Köy Eğitmenleri Enstitüleri yasasında amaç şöyle belirtilmektedir.
“Nüfusları öğretmen gönderilmesine elverişli olmayan köylerin öğretim ve eğitim işlerini görmek, ziraat işlerinin fenni bir şekilde yapılması için köylülere rehberlik etmek üzere köy eğitmenleri istihdam edilir. Eğitmenler Maarif ve Ziraat Vekillikleri tarafından, ziraat işleri yaptırmaya elverişli okul veya çiftliklerde açılan kurslarla yetiştirilir.”
17 Nisan 1940’da 3803 Sayılı Köy Enstitüleri yasası kabul edilince mevcut 4 Köy Öğretmen Okulu enstitüye dönüştürülmüş, aynı yıl 10 yeni köy enstitüsü daha açılarak sayı 14’e ulaştırılmıştır. Bu sayı 1945’te 20’ye 1948’de 21’e çıkıyor.
Bu bölümde ayrıca, üretim içinde eğitim ilkesiyle açılan köy enstitülerinin amaçları, öğretmen ve öğrenci bulma sorunlarıyla, 2. Dünya Savaşının olumsuzluklarına rağmen sağlanan başarılara değinilmektedir.
2. bölümde Gönen Köy Eğitmeni Yetiştirme Kursunun açılmasıyla ilgili gelişmeler anlatılırken, kursta okutulan dersler söyle sıralanmış.
Kültür dersleri: Türkçe, Matematik, Yurt yaşam bilgisi. 2. Grupta ziraat dersleri ise, Tarla ziraatı, Meyvecilik, Sebzecilik, Bağcılık, Arıcılık, Hayvancılık, Sütçülük olup 3. Ders grubu ise yapı işleridir. Kursta eğitmen adayları öğleye kadar kültür dersleri, öğleden sonra da ziraat ve yapı işleriyle uğraşıyordu.
Programından da anlaşılacağı gibi, köy enstitüleri üretim için eğitim, iş içinde eğitim, güce ve bilgiye dayalı maliyetsiz masrafsız eğitim demektir. Köy enstitüsü, kendi kumaşını kendi üretip dikip giyen, yiyeceği eti yumurtayı, unu buğdayı, balı reçeli, sebzeyi meyveyi, sütü peyniri üreten ve her türlü araç gerecini kendisi yapan bir eğitim sistemidir.
Kendi okulunu, yatakhanesini, yemekhanesini, atölyesini kendisi yapan, ağacını asmasını, sebzesini dikip, yetiştirip hasat eden, öğrendiği her tür bilgiyi uygulayıp yaşama geçiren ve yine öğrendiği her şeyi köylüye öğreten bir eğitim sistemidir.

Oturum Aç
Kullanıcı Adı:
Şifre:	Şifremi Hatırlat
	Beni Hatırla