Yitirdiklerimiz

ŞAİR, ELEŞTİRMEN HALİM YAĞCIOĞLU

Nail TAN

Şair, eleştirmen, dergimiz yazarlarından, TDK Üyesi (964) Türkçe-Edebiyat Öğretmeni Halim Yağcıoğlu 1 Kasım 2008 günü Ankara Küçükesat’taki evinde sessiz sedasız aramızdan ayrıldı. Yalnız yaşadığı için öldüğü geç öğrenildi ve cenazesi ancak beş altı vefalı öğrenci ve dostuyla İzmir’den gelen üvey kız kardeşinin katılımıyla Karşıyaka Mezarlığı’nda toprağa verilebildi. Biz de ölümünden Ankara Edebiyat dergisinde yazan öğrencileri vasıtasıyla Mart 2009 ayında haberdar olabildik. Geç de olsa, kendisini tanımakla bahtiyar olduğum bu gururlu, onurlu şairin ölümünü edebiyat dünyamıza duyurmak istedik.
Yağcıoğlu, dostu Murat Özmen’in kimlik cüzdanında gördüğüne göre 1917 yılında İzmir’de doğdu. Doğum tarihini 1918 ve 1919, doğum yerini İstanbul gösteren yazar ansiklopedileri de vardır. Babası Niyazi Bey, annesi ise Kadriye Hanım’dır. İzmir Necatibey İlkokulu, İzmir Kızılçullu Amerikan Koleji ve İstanbul Erkek Lisesinde ilk ve orta öğrenimini tamamladı (1938). Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümünü bitirerek Türkçe-Edebiyat Öğretmeni oldu (1944). Ayrıca, DTCF Sinoloji Bölümünde de dört yarıyıl öğrenim gördü. Sırayla Zonguldak Ticaret Lisesi, Eskişehir Ticaret Lisesi, Şanlıurfa Lisesi, Sivas Ortaokulu, Gaziantep İlköğretmen Okulu, Sivas 4 Eylül Lisesi ve Bolu Lisesinde Türkçe-Edebiyat-İngilizce Öğretmenliği ve Müdür Yardımcılığı görevlerinde bulundu. Kısa bir süre Ankara İşçi Sigortaları Genel Müdürlüğünde (SSK) Etüd ve Organizasyon Daire Başkanlığında Neşriyat Müdürlüğü Raportörlüğü görevinde bulunduktan sonra öğretmenliğe döndü. Kütüphaneler Genel Müdürlüğünde de bir süre çalıştıktan sonra emekliye ayrıldı. Emeklilik döneminde Muzaffer Uğraşkan’ın çıkardığı Kemalist Ülkü dergisinde (1968-1998) otuz yıl kadar Yazı İşleri Müdürlüğü yaptı.
İlk şiiri 1934 yılında Gündüz dergisinde yayımlandı. 1945 yılına kadar Türk saz şiiri geleneğine uygun hece ölçüsünde şiirler yazdığı görüldü. Bu tür şiirleri Ülkü, Doğu (Zonguldak), Çınaraltı dergilerinde yayımlandı. Daha sonra serbest vezinle sanat değeri yüksek şiirler yazmaya yöneldi. Zamanla toplumcu sanat anlayışını benimsedi. Şiirlerinde, vatan-bayrak-ulus sevgisi temasını sıkça işledi. Atatürk sevgisini en başarılı yansıtan şairler arasında yer aldı. Diğer yandan, öğretmen kimliğiyle çocuklara, gençlere insan-doğa-hayvan sevgisini aşılamak amacıyla şiirler yazdı. Şiirleri; Çınaraltı, Ülkü, Kaynak, Şadırvan, Dost, Türk Dili, Varlık, Çağrı, Su, Edebiyat Dünyası, Fikirler, Seçilmiş Hikâyeler ve Kemalist Ülkü gibi önemli sanat dergilerinde yayımlandı.
Şairliğinin yanı sıra eleştirmenlik, oyun yazarlığı ve halk kültürü derlemeciliğiyle de ilgilendi. Şiir kitaplarını, yansız bir tutumla değerlendiren yazılarıyla da takdir topladı. Sivas’tan derlediği masal, bilmece vb. ürünleri işleyip çocuklara sundu.
Basılmış eserleri ilk yayım yılına göre şunlardır:
Şiir: Samanyolu (1942), Anzelha (1955), Kasım Rüzgârı (1955), Beyaz Güller (1964), Destan Türk: Mustafa Kemaller Tükenmez (1973), Altın Günlerin Eşiğinde (1976), Burası Sınır Şehri Gaziantep (?)
Oyun: Afyon Yalayan Çocuk/Oyuncaklar (Dr. Süleyman Gündüz Gülyüz’le 1964)
Derleme-Deneme-Seçki (Antoloji): Al Gelinciğin Masalı (?), Takla Göz Takla Kulak (1962), Öğretmen Şiirleri Antolojisi (1965), Türk Kadın Şairleri Antolojisi (1966), Atatürk’ten Son Mektup (1985)
İngilizce bilen Yağcıoğlu’nun, şiir toplantılarında ve 10 Kasım Atatürk’ü anma törenlerinde sıkça okunan, şiir severlerin belleklerine yerleşmiş şiirleri arasında ilk akla gelenler; Mustafa Kemaller Tükenmez, Atatürk’ten Son Mektup, Türkiye’m, Anzelha, Kız Sevim ve Kadıncığım’dır. Anıtkabir Üstüne Kantat başlıklı uzun soluklu şiiri de önemli eserlerindendir.
Öğrencileri arasından önemli şair ve yazarlar yetişmiştir: Ümit Yaşar Oğuzcan, Bedrettin Cömert, Ersen Tolunay, Hüseyin Deniz, Kutman Ersoy, Abdullah Tonus, Yener Okutan ve Yılmaz Gümüşbaş gibi.
Kalemini zayıf şair ve yazarlar için kullanmayan, gerçek sanatçı dostu, yürekli bir şairdi. Onuruna çok düşkündü. Ödül için dernek-vakıf yöneticilerin, ünlü yazarların peşinden koşmadı. Sessiz sedasız, yiğitçe dünyayı terk etti. Aziz hatırası önünde saygıyla eğiliyor ve yazımızı Türk Dili’nde yayımlanan nefis bir şiiriyle bitiriyoruz. Mezarı ışıkla dolsun!

ANILAR SAĞNAĞI

Ben içime baktığım zaman
Bir balığın geçişini görebilirim
Derin denizlerden
Seferihisar’daki sıra değirmenler
Döner rüzgârlarımla birden

Ben içime baktığım zaman
Haşhaş tarlalarını görebilirim
Nar ağacındaki kuşun ötüşünü
Olmamış bardacıklardan
Parmaklarıma sızan sütü

Ben içime baktığım zaman
Yeşil zeytinleri görebilirim
Karaburun tulum peynirlerini
Ya da askıda kuruyan
Ulamış tütünlerini

Ben içime baktığım zaman
Akkum’daki kadınları görebilirim
Anıları kalbi üzen
Renoir aydınlığında çıplak
Kahkahalarla yüzen

Ben içime baktığım zaman
Bağları görebilirim
Dumanlı yapıncakları
Harman dönüşü içilen
Yayık ayranlarını

Ben içime baktığım zaman
Martıları görebilirim
Tüylerinden deniz damlayan
Ya da ışıklarla süslenmiş gemileri
Geçerken uzaklardan


Ben içime baktığım zaman
Köyleri görebilirim
Kardan yolları kapanmış
Öğretmenler, sınıflarının başında
Mustafa Kemal’e inanmış

Ben içime baktığım zaman
Yokluğu görebilirim
Depremlerin, yangının, selin ettiklerini
Ölürken bile
Açım demeyenleri

Ben içime baktığım zaman
Sizi görebilirim
Hepinizin yüzünü
Ve okuyabilirim
Kalbinizdeki hüznü

Halim YAĞCIOĞLU
(Türk Dili, C. 16, S. 189, 6/1967, s. 718-719)