HARUN YİĞİT'İN ALPER TUNGA DESTANI ÜSTÜNE



Mustafa CEYLAN




Alp Er TUNGA DESTANI 



(A)sırlar öncesi şu insanoğlu
Ö(L)dürerek yaşamaya alışmış
Ya(P)tıkları katliamla övünüp
Ülk(E)ler fethedip alem dolaşmış
'Kade®' deyip birbiriyle dalaşmış

Bazen (T)oz konarsa hakan tahtına
Rüzgâr (U)ğultusuyla gelir savaşlar
Yıkılır (N)ice konaklar
Kanı akar (G)ençlerin oluk oluk
Kin yazdıl(A)r gelen çağlara

Alp Er Tunga destanına gelelim
….Doğru okuyup da doğru bilelim
…..Gerçeği bozmadan biz anlatalım
……Anlatalım oğul, uşak; nesil nesil, kuşak kuşak
………Tarih bize, biz tarihe kavuşak,
………Zaman deli toynak, su başında duruyor
……….Akreple yelkovan sonsuza kuduruyor
………..Dün bugün olanda,
………..Asırlar bir Gülce’ye oluk oluk dolanda


Hani var ya, bilirsiniz:

‘’ Alp Er Tunga öldi mü
İsiz acun kaldı mu 
Ödlek öçin aldı mu 
Emdi yürek yırtılur ‘’ diyen destanda 
Yiğitler yiğidi Alp Er Tunga 
Öğrenelim neler etmiş?


‘’Ay oğul
Bir gerçek var ki
Unutma
Unutturma sakın
Bu gerçeği
Anlat oğluna, kızına
Onlar da anlatsınlar çocuklarına
Şunu iyi bil oğul;
Sen yazmazsan
İranlı Firdevs çıkar
Tersine çevirir tarihini
Mertlik diye sunar kalleşliği
Yaşadığı bile meçhul 
Bir hayal kahramanı
Zaloğlu Rüstem’i 
Türk kahramanıymış gibi
Yutturur bize!
Ben anlatayım sen dinle’’


Ve
Bir gün
Medleri
Esir aldı
İsyancı Persler
Bunlar kural bilmez
İnsanlıktan nasipsiz
Hiç terlemedi döşleri
Yağmalamaktır tek işleri
Ödlektirler, arkadan vururlar
‘’Arya’ dedikleri yağmacı bunlar.
Gizli gizli saldırıp Türklere
Kalleşçe kanlar akıttılar.
Çok ocakları söndürüp
Yürekleri yaktılar
Sinsidir Aryalar
Kalleş ve hırsız
Gözü kara
Utanmaz
Arsız
Dır


Gün
Geldi
Ölünce
Zalim olan
Perslerin şahı
Arya padişahı.
Turan yurdu kağanı
Duyar duymaz bu haberi
Toplayıp Türk Ulularını
‘’Devran döndü artık zamanı geldi’’
Diye kükredi, 
Attığı nara 
Yeri göğü deldi.
Biz anlatalım
Aslan yeleli
Yiğitler yiğidi
Alp Er Tunga’yı
Boyu servi gibi göklere uzar
Fil kadar güçlüdür bastı mı ezer
Aslan pençesiyle düşmana mezar
Kazar imiş Alp Er Tunga

Yırtıcı bir kılıç gibi keskindir dili
Beş küreğe bedel kocaman eli
Kafası kızınca deli mi deli
Tozar imiş Alp Er Tunga

Enseden aşağı upuzun saçlı
Aslan yelelidir kudretten taçlı
Çakal gibi çevik, fil kadar güçlü
Ezer imiş Alp Er Tunga

Söyle; bal yapmadan ölür mü arı?
Dörtnala koşarak geçmiş suları
Cenk meydanında çok orduları
Bozar imiş Alp Er Tunga

Sevdiğini sakınırmış goncadan
Yaptığını düşünürmüş inceden
Kalleşliğin kokusunu önceden
Sezer imiş Alp Er Tunga

Her sabah ufukta ağarırken tan
Döküldü kan, telef oldu nice can
Yiğitliği ile tarihe destan
Yazar imiş Alp Er Tunga

Ve
Savaşın 
Hazırlıkları
Yapılırken bir yandan
At sesleri gelir meydandan
Türk kağanının öteki oğlu
Alp Arız, Babası Peşeng’e bağlı
Bir telaşla gelir saraya
Biraz korkak olsa da
Girmek istedi araya
…………‘’Sen Türklerin büyüğüsün.
…………….Savaşmayalım’’
Diyerek endişesini anlattı.

*

Bugünkü göçlerle, savaşlar, kıtlık
Kaç asır sonraya taşır yarını

Öfkedir yok eder şu insanlığın
Daha yaşanmamış ilkbaharını,

Yürekten yüreğe nakışlandırır
Kan çiçeği açan ağaçlarını

Gökyüzü, yeryüzü yapamamıştır
Komşunun komşuya yaptıklarını

*


Turan Kağanı Peşeng girer söze
Söze girerken ‘’Barışık ol kendinle’’
‘’Dinle oğul, bilirsin Arya’ın yaptıklarını bize
Bize nice acı ve zulüm saldılar
Saldılar çakalları başımıza
Başımıza geçsin Alp Er Tunga
Tunga, avda aslandır
Aslandır, pençesiyle saldırır avına
Avına fırsat vermez, bunu böyle bil
Bilgelikleri Tanrı ona verdi
Verdiği gücün en kudretlisi fil
Fil gibi güçlüdür her savaşta
Savaştan galip çıkın
Çıkın da,
Medlerle Pers çingenelerinden oluşan
Varın İranlıdan alın atalarımızın öcünü’’
Der
Peşeng
Oğluna
……..‘’Varın gidin
……….Ovalarda
…………Otlar bitince
…………..Ordunuzu Amul’a
…Yürütün İran’a doğru’’
Er kılıcı çalmak gerek
Akan sular kan boyansın
Vur kılıcı ölmek gerek

Aşınızı yiyin için
Döşünüzü siper açın
Meydan yiğit görsün hele
Ar namusu bilmek gerek

Zulüm gördük zalimane
Ölüm verdik hane, hane
Mübarek olsun kazanız
Var öcünü almak için.
Gün
Geldi
Baharda
Türk ordusu
Alp Er Tunga’nın
Emrinde orduyla
Yürüdüler İran’a
İki ordu karşılaştı
Türk kahramanlarından Barman
Çekti kılıcını: ‘’Hodri meydan’’
Kimse yanaşmaz İran ordusundan
İran’lı kumandanın kardeşi
Yaşlı Kubât çıktı meydana
Yem etmedi kardeşini
Türk savaşçı Barman’a
İki yiğit birbiriyle yarıştı
………Barman kargısıyla Kubât’ı yendi
………….İran’lılar buna karşı direşti
‘’Bu dövüş burada bitmedi’’ dendi.

Türk ve İran orduları vuruştu
Eşi görülmemiş bir savaş oldu
Nice başlar kopup yerlere düştü
Alp Er atık amacına erişti
Bir çok anaların gülleri soldu
Bundan sonra gelmeyecek barıştı
Ve 
Mağlup 
Düşünce
İran şahı
Zeva dağına
Çekti ordusunu
Ölüm senin avcındadır, sen onun avısın
Sakındığın candadır, sen canın evisin
O düşmanın, affetmez, yumma asla gözün
Hayat veren al kandadır, sen onun devisin. 

Türk ve İran orduları iki gün
Durup dinlendiler dağlar başında
Körpecik gençlerin cansız bedeni
Diz çökmüş analar ağlar başında

Nihayet
İran ordusu
Bozulunca o gece
Sığındı Deshir kalesine
Göz koymuş Şah’ın kellesine
Kuşattı o kaleyi 
Her yandan 
Turan Kağanı
Alp Er Tunga

………Bunu duyunca
………..Kâbil’in Padişahı
…………Binlerce Arya Çingenesini
………….Bir araya topladı
…………..Kalleşçe saldırdı Türklere
…………....Kesti kafa, kol.
Bu duyulurda
Durmak olurmu?

Öfkelendi Alp Er Tunga
Şah’a orda Kılıç çaldı
Düşman ile vuruşarak
Topyekünce esir aldı

Az geçti
Uz geçti
Alp Er Tunga
………..Ne
…………..Duysun?
……………..Olanlar 
………………..Çoktan olmuş

İnsanları yedirip de içiren
Saraydaki tutsakları kaçıran
Öz kardeşi Alp Arız’ı öldürdü

Zev denilen biri İran başına
Geldi ama bakmadı göz yaşına
Beş ay milletin, kan döktü aşına
Gece gündüz saldırdı ha saldırdı


Kan 
Akıp,
Can gider.
Bunca savaş,
Bunca kıyımlar,
Olur da;
Olmaz mı kıtlık?
………Olan oldu bir kere
…………..Kan döküldü boş yere
……………İnsanlar usanmıştı
……………..Çok canlar vere vere.
Kapılara kıtlık gelip dayandı
Bu da yetmez gibi insanın soyu
Tükenecek diye korkulur oldu
Birleşti Kağanlarla, şahlar
Oturup bir masaya
Barış yaptılar
Sonunda.

Savaşa 
Alışmış insan
Burnunda kan kokusu
Ruhunda can korkusu
Dolaşır oldu 
Birlikte

Az
Gitti
Uz gitti
Bizim barış
Ne de tez bitti
İran şahı Zev ölünce
Barış da öldü böylece.
Yine kalleşlik
Yine bilmece
Düşüldü bir girdabın içine

Uluların ulusu
Turan Ulusu Peşeng
Haber saldı oğlu Alp Er’e
………….‘’Ceyhun’u* geçip
……………..İran tahtına otur’’ diye
Yapıldı bütün hazırlıklar
Alp Er kızıp yola çıktı 
Bunu duyan İran’lı
Kalleşliği fırsat bildi.

Ordusunu topladı Alp Er Tunga
Dehistan’dan Rey’a geldi
Başına tacı giyip
İran’a hakim oldu.

…….…Gel zaman git zaman
………….Kalleşçe fırsat kollayan
……………Keykavus
……………..Oturmak için İran tahtına
……………….Kalleşliğin her türlüsünü
…………….…..Dünden hazırdı yapmaya

Günü gelince Keykavus İran’ın tahtına geçti 
Kalleşçe kılıç çalarak binlerce insanı biçti

Toplandı Persler, Türkler ile bir savaşa girdi
Keykavus’un İçini büyük korkular sardı
Ne de olsa aklında taçla taht derdi vardı
Günü gelince Keykavus İran’ın tahtına geçti

Eğlenceye düşkün idi yeni Şah
Ne aman dinledi
Ne de ah

……..Fırsat gelirde
………Araplar boş durur mu?
………..Kalleşe de kalleşlik yapılırmış
…………Bir yolunu buldular
……….….Keykavus’u tutsak aldılar
………..….İran birden karıştı
……………..Yürüdü kalleş kalleşin üstüne

Tüm İran’ı karıştırdı eğlence ve aşk oyunu
İran’lı öğrenemeden Türk Kağan’ın huyunu
Ordusuyla yola çıktı yok etmek için soyunu
Kalleşçe kılıç çalarak binlerce insanı biçti

***

Seyhun,** Ceyhun ve Aras’da akan
……..Bin umut çizgisi 
………..Aral, Hazar, Van gölünden
………….Bin umut su kuşlarında
……………..İnsan yüreğinde öç, kin. nefret
……………….Zaman tünelinde coğrafya 
…………………..Ey yüreğim sabret!

Su taşırım su
………Hazar’dan Van gölüne
………….Atımın nal sesleri böler geceyi
…………….Çözer Kervankıran mevsimleri
………………Boy boy, soy soy
………………….Uzanan şu bilmeceyi

Bir rüzgârdır eser batıdan doğuya

……………………..Mevlana’dan ney sesi,
………………….Yunus omzunda heybesi
………………Heybe içinde alıç meyvesi
……………Hoşgörü, esenlik, sevda yüklü
…………Ve Acem güzellerinin gözlerinde aruz
……….Gazeldir, kasidedir yağar 
…….Yağar da bayram eder ruhumuz…
….Gelinler gider düşlerinde barış
…Asya’dan İran’a Anadolu’ya
Gök boncuk gelinler…

Kahramanların elinde oyuncaktır tarih
…..Kahraman yoğurur zaman teknesinde tarihi
………Veya 
………….Tarih dişi, tarih doğurgan, tarih anaç
…………….Kahraman doğurur
………………...Kahramanı öldürmek için


***

Kimi zaman türkü olur kılıçlar
Meydanlarda şangır şungur öterler
Kimi zaman döşte kalır kılıçlar
İki düşman kucaklaşıp yatarlar
…..Biter mi sandın savaşları?
……..Bitmez bir türlü
………...Uzadıkça uzar
…………..Kimi zaman olur
…………….Yayıldıkça yayılır
Ne can tanır, nede canan
Fırsat düşmez barışa

Kin girmiştir iki ulus özüne
Kan görünür her birinin gözüne
Güven olmaz kılıçların sözüne
Kavgada gürleyip nara atarlar
Yerin yedi kat altında

Uykuya yatmış barış
Kördür görmez
Sağırdır işitmez
……………..Bu defa işe
………….Pehlivanlar karşılaştı 
……….Teke tek dövüştüler
Üstün çıktı Türk pehlivanlar
Kancıklar
Pehlivanca dövüşü hazmedemedi
………İş dönüştü savaşa
……….Savaşarak Alp Er yendi
.……….Yendiği Perslerin yarısı öldü

…………Öldü yine binlerce can
………….Can çıktı, kan aktı.
…………..Aktığı topraklar kızıla boyandı
……………Boyanan yürekler boran kesildi
…………….Kesildi başlar karpuz gibi

Yapılan savaşlarda nice kanlar döküldü
Kızıla boyanıyor bütün ovalar, dağlar
Olan bu kıyımlara tanıklık eder çağlar
Nice canlar yandı da çok ocaklar yıkıldı

Saklanmıştır insanın içinde saklı durur
Bastırılsa bu duygu elbet değişir yazgı
Kavgalarda ölümdür, ozan dilinde ezgi
Gemini vurmayınca patlayıp dışa vurur

Kılıcın birbirine her değdiği o anda
Karanlık gecelerde birer şimşek çakıyor
Dokunuşta, vuruşta, canda teni yakıyor

Tek bir rengi görürüm, dökülen kızıl kanda
Birleştiler toprakta, karışıp da gittiler
Güz geçti bahar geldi, ot olup da bittiler

…..Tarih boyunca
………Nicesi geldi geçti
………….Tazecik gonca
……………Gövdelerden baş uçtu

Çocuklar ağlar
Savaşların içinde
Yakılan dağlar
Büyüklerin suçunda

İran Şahı rüya gördü
Rüyasını hayra yordu
Alp Er’e bir haber saldı;
‘’Artık biraz barış’’ dedi
Açıldı
Barışın gözü!
İnsan ömrü savaştan
Yorulmuş, yılmıştı ölmekten
Barışa karşı çıksa da Keykavus
Barış isteyen Siyâvuş’a
Kötü, kötü davrandı
Oturup tahta
Bekledi.
Siyâvuş varıp Alp Er’e sığındı
Böyle terk eyledi yurdu yuvayı
Gang şehrine gelip, Türk kahramanı
Pira’nın kızı ile kurdu yuvayı
….Kurdu da
……Bakalım sonrasına
……….Neler gelecek 
…………Sağ olan başa?

Müjdeli haberle yüzleri güldü
Eşi Ferengis’ten bir oğlu geldi
O çocuğun adı Keyhüsrev oldu
Mutluluk birlikte sardı yuvayı
….Savaşçının mutluluğu
……..Baharda yağan kar gibi
………..Doruklarda bile tutunamaz 
………….Erken eriyip 
…………….Karışır suya

Bey az dönekler çoktur, yüzüne kara sürdü
Beyaz yağan kardan ak yüzünü kar-a-sürdü

Fil izlerinden toprak artık düşüyor dâra
Filizlerinden çatlar, kandan bu kadara
Ve
Çıkar
Ortaya
Siyâvuş’u
Çekemeyenler.
Alp Er Tunga ile
Açarlar arasını.
Siyâvuş öldürülünce
Keykavus bunu duyar duymaz
Hemen bu fırsatı kaçırmadan.
Öldürür Alp Er’in oğlu Sarkay’ı

Alp Er’de
….Boş durur mu hiç
…….Öcünü almak için
……….Yürüdü İran üzerine
…………..Yenildi Persler, yenik düştü
……………..Çekildiler geriye
……………….Dağların eteğine

Ay oğul
Yenilen pehlivan
Güreşe doymazmış
Persler de böyle idi
Azı Med, çoğu Çingeneydi
Bir boşluğu fırsat bilip
Kalleşlikle
Yaktı, yıktı Turan yurdunu
Arayıp bulamadık düşman merdini

Kalleş kıyım yapar da
Duyulmaz mı oğul
Tez elden haber ulaştı
Hanların hanı
Ulu Kağan
Alp Er Tunga’ya.

…………Bir de baktı yıkılmış
…………..Turan’ın yurdu
…………....Kan ağladı içi Alp Er’in
……………..Kahroldu.

Öç almaya yemin etti
Yürüdü İran üstüne
Astı, kesti, yakıp yıktı
Eridi İran üstüne
Hakim oldu
Yıkılmış bir İran’a
……..Kıtlık çıktı
………..Yedi yıl sürdü!
………….Savaşlarda vuruldu insanlar
…………….Açlıktan kırıldı insanlar
İran’ı kurtarsın diye
Alp Er Tunga
Tahtı bıraktı Keyhüsrev’e
Keyhüsrev ilk olarak Alp Er’e vurdu
Vurduğu yerde yenik düştü
Düştüğünü Keykavus gördü
Gördü, içi kan ağladı
…..Ağladı
……...Çağladı
………..Yürüdü Alp Er’in üstüne
…………...Bozulup
………………Bozguna çevrildi

Gülerken düşmanları Alp Er Tunga’ya bakın
Dedi: ‘’Açar mı acep açar mı ki gül erken’’
Bel bağlarlar sarayın önündeki asmaya
Asmaya götürseler bitmez içindeki kin

Çin de katıldı bu teraneye
…….Yürüdüler birlikte İran’a
……….Vurdular 
…………vurdular 
…………..vurdular
…………….Kazananlar
[color=#333333][font='Source Sans Pro', Tahoma, 'Helvetica Neue', Ar