Karın kor gibi yağması

Ahmet ÖZDEMİR



Kerem'le Sofu, Laleli dağında bir tipiye tutulurlar. Öyle bir tipidir ki,  göz gözü görmez. Rüzgârın uğultusu kulakları sağır eder. Savurduğu karlar insanın yüzüne kırbaç gibi çarpar. Yol gösterecek ne in ne cin vardır. Tipi değil sanki Nuh'un tufanıdır. Atları Alrüzgâr la, akyağmur yıkılıp kaır. Damarlarındaki kan donmuş, cansız bedenlerinin üzerinden karlar savrulmuştur.  Güç belâ bir mağara bularak içine sığınırlar. Bir gün, iki gün, üç gün.. Tipinin duru durağı yoktur. Kerem de, Sofu da atlarının ölümüne çok üzülürler: Kerem atlarına ağıt düzmektedir:

".....Söylemeye  ederim ar,

Dayanılmaz bir çilem var.

Bu mağrada Kerem naçar

Al rüzgâr ile ak yağmur."

Tipi dinmek bilmez. Bir süre sonra atlarının ölümünü unutur, kendi canları korkusuna ve kara karamsarlığa düşerler. Bir yere gitmeleri, dışarıya adım atmaları imkânsızdır. Kerem, Aslı'yı düşünür; "Demek ki gülümüz, artık ahrette açacak. Kavuşmamız mahşere kaldı." diye inler.  Alır sazı eline söylemeye başlar: 

"Laleli dağında yolum azdırdım,

Çağırırım kadir Mevlâ aman hey!

Bir yanımda yağmur yağar kar serper,

Bir yanımda yüce dağlar duman hey!.

 

Eğilir, dağların başı eğilir,

Derdim artar yaralarım yeniler

Gözüm görmez kulaklarım çınılar

Kadir Mevla benim halim yaman hey!.... "

Kerem'in sözü bitirir ki, kar yerine sanki kor yağar. Kayalar buram buram terlemeye başlar. Bir derviş peyda olur.

Kervan Kıran türküsünün hikâyesini bilirsiniz. Kayseri-Sivas arasında Lelali Beli'nde erken doğan yıldız, kervanın yola çıkmasına sebep olur. Tipiye yakalanan kervan donar. Bahar gelince eriyen karların altından cesetleri çıkar. 

Gurbet ve sıla duyguları halk şairlerimizin ana temasıdır. Turnalar gurbetten sılaya, sıladan gurbete haber götürüler. Yol vermez karlı dağlar ise aradaki engeldir. Onun için özleminin kefaretini karlı dağlar üzerine yığmamış halk şairi yok gibidir. "Şu karşıki karlı dağlar" motifiyle başlayan manileri, koşmaları alt alta koysanız bir kitap oluşturur:

"Şu karşıki karlı dağlar / Başı dumanlı dumanlı / İkilikte yar sevenin / Göynü gümanlı gümanlı..",

"Şu karşıki karlı dağlar / Pare pare duman şimdi / Sevişmesi bir hoş ama / Ayrılması yaman şimdi..",

"Karlı dağlar kara bulut içinde / Yaylası hüzünlü yöresi bir hoş.."

, "Kar yağar bembeyaz / Geceler pek ayaz / Ben seni alacağım / Gelse bahar yaz" ,

 "Kar yağar kürek ister / Meyveler direk ister / Yarim hamamdan çıkmış / Öpmeye yürek ister..."

Çukurova gibi Karacaoğlan ikliminde karlı dağlar ozanın çizdiği tabloda doğayı bütünleyin bir süstür.

"Yağmur yağarsa kış değil mi,  kişi halini bilse hoş değil mi?" deniliyor bir atasözümüzde. Aklıma diğerleri geliyor:

"Sabahın kızartısı akşamı kış eder, akşamın kızartısı sabahı gün eder."

"Yağmurluca yazın, dumanlıca kışın olsun."

 "Kış kış gerek, yaz yaz gerek."

"Kışın soba al, yazın aba al."

Genç kız babasından halhal istemektedir. Baba karşı çıkmaz ancak şöyle der:

"Karakış kara giderse / Zemheri de zemheriliğini ederse / Mart'ta sıçan siymezse / Nisan'da da yağar dinmezse / Kızım sana halhalı kestiririm."

Televizyonda seyrediyorum. Kar yağıyor, inceden inceden... Dilimde Karacaoğlan'ın deyişi, hayalimde Elif'e gidişi, Elif oluş. Ah Türkmen kocası Karacaoğlan; o ne güzel bir deyiş. "İncecikten bir kar yağar / Tozar Elif Elif diye / Deli gönül abdal olmuş / Gezer Elif Elif diye"   Karacaoğlan, incecikten yağan kar taneleri, çam ağacı ve ben. Karacaoğlan bizi bırakıp, Elifin izinde Kaf Dağı'na doğru gidiyor, gözden kayboluyor.