KÜLTÜRE ELEŞTİREL BAKIŞ 2

Devlet, millet, cemaat, din, töre ve gelenek kutsalları kültürümüzün; insan ise zincirin en son halkasıydı. Avustralya ise, tersine çevirmiş bu anlayışı ve en başa koymuş insanı. En sonda da devlet, insanın hizmetkarı.
Biraz daha derinliğine bakınca, hemen gördüm ki kültürümüzde; kurnazlık, bağnazlık, ikiyüzlülük, gerilim, çatışma ve uzlaşmazlık baş tacı.
Ben de çok kullanmıştım “Bir şey ya doğrudur ya da yanlış”ı; “Ya aktır yada kara”yı. Oysa biz, akla kara arasında zor bulurken şimdilerde griyi; Batı Kültürü ikisinin arasına, yüzlerce renk sığdırmış griden gayri ve buna denilmiş uzlaşma kültürü.
Geç de olsa ben de öğrendim, doğrunun tek olmadığını; her konuda sonsuz sayıda doğru bulunduğunu; tek tipliğin bizi ne hallere koyduğunu.
Bu yüzden hafta sonu buluşmalarımızda, bazen soruyordum torunum Teoman’a; “Okulda neler gördünüz bu hafta” diye. Her defasında yanıt; matematik, İngilizce, resim vs. günün yarısı ve öteki yarısında “Bir arkadaşımızla sorunumuz olursa nasıl çözeriz?”.
Çocuk ilkokul birinci sınıfta ve arkadaşıyla sorununu çözüyor haftalarca, ama yılsonu gelmiş okumayı çözememiş daha. Ne büyük bir tezat değil mi, Türk Eğitim Sistemiyle?
Sen tut, otuz beş yıl öğretmenlik yap; planında, programında bir gün, bir saat ayırma sorun çözmeye; anlaşmaya, uzlaşmaya, doğaldır ki; çok zor olacaktı bu durumu anlamak da.
Ve doğaldır ki; eğitiminin hiçbir yerine sorun çözmeyi koymayan böyle bir toplum, agresif olacak ve sürecek yüzyıllarca incir çekirdeğini doldurmayacak tartışma; ağız dalaşıyla zamanı boşa harcama, insanları oyalama, numara, politika, entrika, faili meçhul cinayet, suikast vs.
Sonra düşündüm ve sorguladım kendimi. Ben anlaşabiliyor muyum arkadaşlarımla? Aynı görüşü paylaştığımız arkadaşlarla bile uzlaşmayla bitiyor mu herhangi bir tartışma? Yoksa çoğu zaman, kuru kuruya bir savunma, ya da laf olsun diye bir muhalefete mi dönüşüyor konuşma? Dönüşüyor mu; erkekliğe, sözünden dönmemeye, milliyetçiliğe veya bir yarışa. Kendini kanıtlamaya…

Bir sorun karşısında
Bırakın arkadaşları
Karımla nasıl gidiyor tartışma?
Ben ona bağırırım, o bana bağırır,
Bağrışırız.
Küser, bir süre konuşmayız,
Sonra zorunlu barışırız.

Sorunu ağzımıza almaz, tartışmayız,
Sorun durur yerinde,
Çözümsüz bir biçimde,
Sonra başka bir olayda
Tekrar gelir önümüze.

Derken yıllar sonra Cumhurbaşkanımız uzlaşamayınca Başbakanımızla* ve fırlatınca anayasa kitapçığını ona, (Cumhurbaşkanı A. Necdet Sezer, Başbakan Ecevit’e) bir anda altüst oldu ülke. Yetmiş milyon, zengin fakir herkes bir gecede servetinin yarısını kaybedince, ülke uçurumun eşiğine gelip krize girince, anladım uzlaşma kültürünün önemini ve torunumun dersinin ne almama geldiğini.
Ondan sonradır ki; yazma gereği duydum kültürümüz üzerine bildiklerimi, gördüklerimi, düşündüklerimi.

İNSAN
İnsan aslında
Umutları, düşleridir.
İnsan saygıdır, sevgidir…
İnsanlar devletlerin köleleri
Ve bir eşya, bir meta değildir.
Dünya aslında tüm insanlığın
Barış içinde tok yaşayacağı
Tek devletlik bir yerdir.

Nazmi Öner/ Gelişim sanat yayınları/ 160 sayfa/ Toplumsal eleştiri
Kitabın satışa sunulduğu, kitabevi ve dağıtım şirketleri.
Türkiye’deki tüm D&R’lar/idefix.com/Kabalcı yayınevi/ vatankitap/ evrenselkitap.com/ Babil.com/ okuyucu.com/ kitapvitrini.com/ kitapadresi.com/ osenkitap.com/ kitapsihirbazı.com/ kitapvekitap.com/ yemkitabevi.com/ kitaptek.com/ beyazadam.com/ kitapstore.com/ prefix.com/ denizlerkitabevi.com/ kitapkitaba.com/

---

Mesaj konusunda hemen hiç deneyimim yok.
Onun için hiç mesajım yok.
Bu ilk mesajım Gülce Edebiyat ailesine selam ve sevgilerimi göndermek olsun istiyorum.
saygılarımla.