Mesnevî'den seçmeler


Ahmet ÖZDEMİR


Her biri kültürümüzün temel taşlarından olan klasikleşmiş yüzlerce kitap gün yüzüne çıkarıyor. Yediden yetmişe herkesin anlayabileceği bu kitaplar, özellikle çocuklarımız için birer hazine değerinde. Hem içeriği, hem niteliği olağanüstü titizlikle hazırlanan kitaplar, sudan ucuz denecek bir ederle satışa sunuluyorlar. Öğretmenlere, annelere, babalara, ablalara, ağabeylere, dayılara, teyzelere, amcalara, velilere sormak istiyorum: "Çocuklarınıza, yeğenlerinize, öğrencilerinize, bunlardan güzel, bunlardan anlamlı ve en yararlı armağan var mıdır?"

Milli Eğitim Bakanlığı'nın belirlediği 100 Temel Eser sıralamasında adları bulunan bir kitaptan söz edeceğim. Genç bilim adamlarımızdan Mehmet Yalçın Yılmaz'ın hazırladığı "Mesnevî'den Seçmeler".

Şeb-i Arûz törenleri önümüzdeki günlerde başlayacak. Bu yıl törenlerin daha kapsamlı ve coşkulu olacağı sanılıyor. Çünkü 2007 yılı Uluslararası Mevlânâ yılı olarak kutlanacak. Sevgi ve Hoşgörünün zirvesi olan Mevlâna'nın insanlık yolunu aydınlatan ve bu yolda nasibi olanlara onlarca pay bulunan kitabının adı Mesnevi... İçerisinde, onun din ve tasavvuf konularındaki görüşleri bulunuyor. Mevlana, Mesnevî'sini, zamanın doğru kültürünün özü diyebileceğimiz öğretici ve duygulandırıcı bilgilerle yazarken, yer yer öykülerle süslemiş. Öğretisine örnek olarak bu öyküleri anlatmış ve her birinden bir mesaj çıkarmış. Genç öğretim üyelerinden Mehmet Yalçın Yılmaz, günümüz kültürünün ve dünyaya bakışın birer özeti sayılabilecek metinlerden bir güldeste hazırlamış. Mevlâna ve Mesnevi'ye ilişkin bilgileri de ekleyerek seçkisine zenginlik ve öğrencilere kolaylık getirmiş.

Bordo Siyah Yayınları arasında çıkan bu kitabı, yalnız çocuklar değil, büyüklerin de bir çırpıda okuyacaklarından ve bir pay çıkaracaklarından kuşkum yok.

İşte kitaptan rasgele aldığım bir öykü. "Aslanın Payı" başlığını taşıyor. Bakalım ne pay çıkaracaksınız:

Aslan, kurt ve tilki, üçü bir olmuşlar, avlanmak üzere ormana girmişlerdi. Akşama kadar bir dağ öküzü, bir keçi, bir de tavşan avlayan üç arkadaş, avlarını sırtlayarak bir mağaraya getirmişler. sofraya oturmuşlardı. Aslan. kurda dönerek:

"Gel bakalım aziz dostum, şu hayvanları paylaştır da karnımızı doyuralım," emrini verdi.

Kurt, ezile büzüle avı şöyle paylaştırdı: "Ey, ulu sultanımı Şu dağ öküzü, senin payın. O büyük, sen de büyük ve çeviksin. İzin verirseniz, yaban keçisi de benim olsun. Tilki kardeş, tavşanı sever; şu semiz tavşan da onun olsun."

Aslan bu paylaşıma kızdı:

"Sen kim oluyorsun budala! Unutma ki, ormanlar şahı aslanın huzurundasın. Ben varken, paylaşımda sana söz düşer mi!" diye¬rek, bir pençede zavallı kurdu yere serdi.

Durumu gören tilki, korkudan titriyordu. Aslan bu sefer ona döndü:

"Ne bakıyorsun öyle! Haydi sen pay et şu avları!"

Tilki başına gelecekleri bildiğinden korkuyla:

"Ey büyük sultan! Pay etmek haddim değil ama, söyleyeyim: Bu tavşan, sizin sabah kahvaltınız. Keçi öğle yemeğiniz için nefis bir yahni olur. Öküzü de akşam yersiniz."

Aslan, bu paylaşımdan çok hoşlanıp tilkiye sordu:

"Bu kadar adaletli paylaşımı nereden öğrendin dostum?"

Tilki. boynunu bükerek yerde cansız yatan kurda bir göz attı, aslana:

"Şu haddini bilmez kurdun halinden'," diye yanıt verdi.

Bunu üzerine aslan:

"Sen bizim aşkımıza kendi payından vazgeçtin; üçü de senin olsun, üçünü de al götür," dedi.

Tilki de, "Aslan, bana kurttan sonra teklif etti; bunu pay et diye önce bana teklif etseydi, ondan canımı kurtarabilir miydim?" diyerek içinden yüzlerce kez şükretti.

Akıllı o kişidir ki, dostlarının başıma gelenlerden ders alır. Eğer ululanmayı bırakmaz, ders almazsa, onun azgınlığından başkaları ders alır.