Mevlüt Özhan’dan: Kırşehir Köy Seyirlik Oyunları

Prof. Dr. İSA KAYACAN

Kırşehir Valiliği Kültür Hizmeti, Valiliğin 34 ncü yayını olarak Mevlüt Özhan imzalı “Kırşehir Köy Seyirlik Oyunları” adlı kitap 176 sayfayla şekillenmiş.

Kırşehir’in tarihiyle başlanmış. Sonra, Sanatın doğuşu, oyun kavramı, seyirlik oyun kavramı, bu oyunların oynanış amaçları ilk bölümde hareket noktası yapılmış, değerlendirmeler olarak üzerinde çalışılmış.

Sonraki bölümlere baktığımızda; Kadınlar arasında oynanan oyunlarda işlenen konular, Köy seyirlik oyunlarında çatışma, motifler, gibi başlık altında verilenler dikkat çekiyor. Sonraki başlıklar:

Oyunlara hazırlık, Oyunlardan örnekler, Kızkaçırma konulu oyunlar, koca oyunu, Ölüp dirilme-kızkaçırma konulu oyunlar, Meslek taklidi oyunlar, Günlük yaşamla ilgili oyunlar, Tarımla ilgili oyunlar, Hikâye, masal, efsane ve tarihi olaylardan uyarlanan oyunlar, Sağır, dilsiz, şaka oyunları..

Üç sayfalık bir giriş yapılmış. “Kırşehir ili Köy Seyirlik oyunlarını,
Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi bitirme tezi olarak almıştım. 1976-1977 yıllarında yaptığım araştırmalar sonucu bu eserdeki oyunların büyük çoğunluğunu derledim”le söze başlanmış giriş başlığı altında.

Sayfa 12’de oyun kavramından sözediliyor. “Oyun kavramı dilimizde çok değişik anlamlara gelmektedir” diye söze başlanıyor.

Günümüzde Anadolu’da seyirlik oyun oynanması, oyun çıkarmak olarak ifade edilmektedir. Oyunu;

A- Seyirlik olup olmayışına,
B- Dramatik olup olmayışına,
C- Sözlü olup olmayışına, göre üç bölümde açıklayabiliriz, denildikten sonra ilave ediliyor:

A_ Oyunları seyirlik olup almayışına göre,

1- Seyirlik olan oyunlar,
2- Seyirlik olmayan oyunlar, şeklinde ayırabiliriz, tespiti yapılıyor.
Oyunların oynanış amaçları, sayfa 22 de anlatılmaya başlanılmış. Burada, 1- İnanç kaynaklı olup, son yıllara kadar bu amaçla oynananlar, 2-İnanç kaynaklı olup, günümüzde eğlence amacıyla oynananlar.. Sonra sıralama yapılıyor. Bu sıralamada yeralanlar: Kız kaçırma, Ölüp dirilme, 3-Eğlence ürünü olarak oynananlar: Meslek taklidi oyunlar, Hayvan benzetmecileri, Günlük yaşamla ilgili oyunlar, Tarımla ilgili oyunlar, Hikaye, masal ve tarihi olayları konu edilen oyunlar, Sağır, dilsiz, şaka oyunları, Değişik konulu oyunlar.

Kitabın arka bölümünde, yazılı ve sözlü kaynaklar detaylı biçimde verilmiş. Sözlü kaynaklarda, Adı soyadı, ilçesi, nahiye köyü, derlenen oyun, derleme tarihi gibi bilgi detaylandırılması yapılmış.


GÜNÜN SÖZLERİ:
1- Her zaman güvensizlik göstermek, her zaman güvenmek kadar büyük bir yanlışlıktır. (Goethe)
2- İnsanlar konusunda daha az, fikirler konusunda daha çok meraklı olun. (Marie Curie)
3- Önce elimize, sonra dilimize düşen gerçek öyle kılık değiştiriyor ki, kısa bir süre sonra tanımak imkansız oluyor. (Pitigrilli)
4- Biz, insanları kendi değerleri için değil, bizde buldukları değerlerden dolayı severiz. (Lord Byron)