Burdur /Tekelioğlu Efsânesi(GÜLCE-Bahçe)


Yiğitler yiğidi Tekelioğlu,
Burdur Beylerinden birinin
Güzel kızına kaptırır gönlünü
……..Gönül bu, ne bey dinler, ne paşa
……..Gönül bu, yâri eder temaşa
……..Gönül bu, sevda denen ataşa
……..Düşünce yanar, tüter kavrulur.
Tekelioğlu derler yiğide
Gelmiyor hiza ile öğüde
Aşık ya, benzemekte kâğıda
Bahtının rüzgârıyla savrulur.
……..Gönül bu, dağı deler, dolanır
……..Gönül bu, ırmak gibi bulanır
……..Gönül bu, çözülmeyen büyük sır
……..Kirmendir döner döner eğrilir.

Tekelioğlu derler aslana
Yürekte durur sevdiği Suna
Haramdır uykusu uykusuna
Sonunda düşer amma doğrulur.
……..Gönül bu, zaman, mekân dinlemez
……..Gönül bu, alevdir, serinlemez
……..Gönül bu, başkasına benzemez
……..Tekelioğlu diye çağrılır.
Yüreği büyük olanın büyüktür sevdası da
Küçük bir yüreğe ağır yüktür sadası da
Hayırlı bir iş için sıvandı cümle kollar
Kollar ki mavi göğe uzanan yeşil dallar
Burdur beylerinden kız istemek zor elbet
Giden dünürcülerden haber gelir ki hayret
Derler ki:
……..- Biz,
……..Başıbozuk zeybek takımına
……..Kız vermeyiz,
……..Gitsin kısmetini
……..Başka yerden arasın! ..”
Bu sözler,
Burdur yaylalarının
Korkusuz mert zeybeği
Tekelioğlu’nun
İncitir gururunu,
Gönlünü yaralar.
Üstelik
Bey kızı da
Kendisini sevmektedir.

Bu umutsuz aşk,
Böyle sürüp giderken,
Bir haber ulaşır Tekelioğlu’na.
Bey kızı,
Komşu beylerden birine verilmiştir çoktan,
Burdur’da anlı - şanlı düğünler yapılmakta
Sevdalı bir yüreğin kapısı
Sonsuza dek
Kapatılmakta.
Kapanır mı efelerin koca demir yüreği?
Kim demiş ki kapanır?
İmkânsız, olmaz, olamaz
Yapılacaktır gereği…

Tekelioğlu bu
Vurulmuştur bey kızına bir kere
Kapanır mı yüreği can evinin?
Üç-beş arkadaşıyla birlikte,
Düğün alayının geçeceği yolda
Pusu kurarak
Bileğinden tutacaktır sevdiğinin…
………….Gelin alayı
………….Bulunduğu o yere
………….Yaklaşır biraz,
………….Yayından fırlayan ok,
………….Yırtıcı kartal,
…………..Yahut da şahin olur
…………..Tekelioğlu
Atlar
Atına
Arkasından
Arkadaşları…

Alırlar gelini
Atar da terkisine

Dönüp de bakmaz bile
Atından gerisine
………….Dört nal sürer,
Terkisinde sevdiği kız…

Şaşkına dönen alay
Kaptırmıştır nazlı gelini
Bir yanda ağıt, feryat ve gözyaşı
Öte yanda yiğitler yiğidi, terkisinde sevdiği…

Nice sonra akılları başına gelir
Gelin alayı koruyucularının
Ve Tekelioğlu’nun
Düşerler peşine…

Burdur gölü yakınlarında
Yaman bir çarpışma olur.
Ve
Tekelioğlu’nun adamları
Birer birer yakalanırlar.

Tekelioğlu bakar ki kurtuluş yok,
Önü göl,
Ardı, beyin adamlarıyla sarılmış,
Terkisindeki geline
Seslenir:
”………….- Kurtuluş umudu kalmadı.
………….İn aşağı canını kurtar.”

Kız cevap verir:
”………….- Tanrı bana
………….Bir can verdi,
………….Onu da
………….Sana adadım.
………….Beni senden
………….Ölüm ayırır ancak.”

Tekelioğlu ısrar eder,
Kararından dönmez kız.

Çaresiz kalan Tekelioğlu,
Bunun üzerine
Sürer atını göle.

Burdur gölü,
Sessizce çeker bağrına onları.

Az sonra,
Gölün köpüklü suları üzerinde
Bir telli duvak görünür...

*
Başka da
Hiçbir şey görünmez…

*
……..Gönül bu, ne bey dinler, ne paşa
……..Gönül bu, yâri eder temaşa
……..Gönül bu, sevda denen ataşa
……..Düşünce yanar, tüter kavrulur.

Bu acı olay,
Unutulmaz yıllarca.
Ne zaman bir düğün olsa Teke Yöresinde
Seslenir türkü türkü
Çığırır türküsünü
Bizim Tekelioğlu:

”Alt yanım deniz de üst yanım balkan
Kır atın üstünde şavkıyor kalkan
Namert olsun beyler ölümden korkan
Tekelioğlu diye ünüm var benim.

Al-yesil kuşanmış ince beline
Kıymayın ağalar telli geline
Atımı dehledim Burdur gölüne
Tanrı’ya verecek canım var benim.

Her sabah dikilir bir sırlı gömlek
Ak üstüne al al benli şafaktan
Sabah kapı kapı haber vererek
Geçer adım adım her bir sokaktan.

‘Göl’ ince kıvraktır, ‘gül’ katmer, katmer
Üzümler asmadan lezzeti emer.
Genç kızda bir çift göz yemyeşil güler,
Yemyeşil gözleri yeşil topraktan…”

Mustafa Ceylan