• SiteAna Sayfa
  • Güllük Dergisi
  • Şairlerimiz
  • Arama
  • Üyeler
  • Video
  • Yardım
  • bayrak

Giriş Yap   Kayıt Ol
Oturum Aç
Kullanıcı Adı:
Şifre: Şifremi Hatırlat
 
Gülce Edebiyat Akımı
gulce
Your browser does not support the audio element.

Akdeniz Radyo istek
Tıklayın-Okuyun/Güllük Dergisi

Google Web'de Ara Sitede Ara
Submit Face book
  • 0 Oy - 0 Yüzde
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Konu Modu
NEVRUZ EDEBİYATI
Dışarıda Site Yönetimi
Admin
*******
Üyelik tarihi: Jan 2008
Mesaj Sayısı: 12,518
Konu Sayısı: 11,588
 
#1
25/03/2018, 10:23
NEVRUZ EDEBİYATI 
Ahmet ÖZDEMİR 




IV. Murad devrinin şeyhülislâmı Yahya Efendi de padişahın Nevrûz gazeline bir nazire yapmış, ancak hükümdarın ölümü üzerine, yeni padişah Sultan Ahmed’e sunmuştur ki; gazelin mahiyeti Murad’ın gazeline benzemektedir:


Goncenün açsun yine kalbin sabâ nevrûzdur
Bülbül-i zâr eylesün bir hoş nevâ nevruzdur


Subh-dem râh-ı çemen bî-gerd ü gil sünbül-hevâ
Gül gibi gülzâre azm it dilberâ nevruzdur



Andelibi yılda bir nevruzdur dilşâd iden
Nev-civânumla geçen hergün bana nevruzdur

Şâh-ı eyvân-ı hamel teşrîf idüp dîvânını
Ehl-i bâğa eylesün cûd u sehâ nevruzdur



Şâddır Yahyâ ki eyyâmında Sultân Ahmed’ün
Gicesi Kadr u güni bayram u ya nevruzdur



16. yüzyılda Kazasker Bâkî Efendi de “Bahâriye” sayabileceğimiz gazellerinde Nevrûz motifini kullanarak bahar tasvirleri yaptığı beyitler yazmıştır.


“Yine âyîne-i nevrûzda peydâ oldı,
Nevbahârun ,seher-i hüsn-i cihân-ârâsı”

Bakî’den iki beyit daha aktarmak istedim:
“Gün yüzün arz eyledi nevruzda ol mehlika, 

Mihr altun kaplu bir ayîne virdi rünumâ

Nevbaharın nakşına bir savt-rengin bağladı, 
Başladı söz ü nevaya bülbül ü destanserâ..”


Kadimî ise gazelinde şöyle diyor: 


“Beşaret, sizlere ey can bu gün nevruz-ı sultândır, 
Kuruldu meclis-i irfan, bu gün nevruz-ı sultândır….”


Namık Kemal Ramazan Bayramı ile Nevruz bayramını kasidesinde birlikte kutlu-yor:


“Bayramı getürdü şeref-i makdem-i nevruz 
Hem hürrem-i îdiz yine hem mükrem-i nevruz

At köhne libâs-ı gamı tecdîd-i sürur et, 
Hem îd-i safa sür yürü hem âlem-i nevruz

Olsam ki yüzden nola şekker çeş-i buse 
İd-i ramazan oldu bugün hemdem-i nevruz…”


Pîr Sultan Abdal da Nevruziyyesinde şöyle diyor:



Sultan Nevrûz günü cemdir erenler,
Gönüller şad oldu ehl-i imanın,
Cemâl yâri görüp doğru bilenler,
Himeti erince Nevrûz Sultan’ın.



Cümle eşya bugün destur aldılar,
Aşk ile didâra karşı yandılar,
Erenler ceminde bâde sundular,
Himmeti erince Nevrûz Sultan’ın.



Erenler dergâhı rûşen bu günde,
Doldurmuş bâdeyi, sunar elinde,
Susuz olan kanar kendi gönlünde,
Himmeti erince Nevrûz Sultan’ın.



Sultan Nevrûz günü canlar uyanır,
Hal ehli olanlar nura boyanır,
Muhib olan bugün ceme dolanır,
Himmeti erince Nevrûz Sultan’ın.



Pîr himmet eyledi bugün kuluna,
Cümle muhib bugün cemde buluna,
Cümle eşya konar kudret balına,
Himmeti erince Nevrûz Sultan’ın.



Aşık olan canlar bugün gelürler,,
Sultan Nevrûz günü birlik olurlar
Hallâk-ı cihandan ziya olurlar,
Himmeti erince Nevrûz Sultan’ın.



Pîr Sultan’ın eydür, erenler cemde,
Akar çeşmim yaşı her dem bu demde,
Muhabbet ateşi yanar sinemde,
Himmeti erince Nevrûz Sultan’ın.



Kazakistan'da Bayeşek, Kırgızistan'da Bayçeçek, Özbekistan'da ise Baharkız adla-rıyla bilinen nevruz çiçeği, Türk Dünyası’nda diriliğin, tazeliğin, yenilenmenin, gençliğin, bekâretin, saflığın, masumiyetin ve temizliğin sembolü olarak bilinmekte.
Türk dünyasında bir nevruz duası da şöyle:

“İşte keldi İlkbahar... 
Ne buz kaldı ne de kar. 
Boş kalmasın koralar. 
Navrez, navrezım mübarek.



Doksan çıktı, girdi Mart. 
Ne yalasın atay kart 
Çık da çölge tuhum at. 
Navrez, navrezım mübarek...



Tarlalarını sürüyük, 
Arpa, mısır egiyik, 
Terek, fidan tigiyik. 
Navrez, navrezım mübarek...



Bereketli yıl olsun 
Küzde ambarlar tolsun. 
Her şiyimiz bol olsun. 
Navrez, navrezım mübarek...”


Orta Anadolu'da bahar başlangıcında oynanan "Çiğdem Eğlencesi" olan çocuk oyunu var. Ellerinde sivri sopalarla tepelere tırmanıp çiğdem topla-yan çocuklar, bunları karaçalı dalına asarak, ev ev dolaşır ve bir tekerleme ile baharın gelişini müjdelerler. İşte bir tekerleme örneği:


Bu gece Nevruz gecesi 
Bu baca devlet bacası 
Verenin oğlu olsun 
Vermeyenin kızı olsun



Adı Fatma olsun 
Kaşları çatma olsun 
Bacadan düşsün "Paaat''etsin! 
Yumurta!...Yumurta!
Alıntı  
Tweet      
     


Benzeyen Konular
Konu: Yazar Cevaplar: Gösterim: Son Mesaj
  NEVRUZ DÜŞÜNCELERİ Site Yönetimi 0 677 25/03/2018, 10:27
Son Mesaj: Site Yönetimi
  Nevruz Ve Bahar Ahmet Özdemir 0 773 31/03/2016, 03:33
Son Mesaj: Ahmet Özdemir
  Güney Kore'de nevruz ateşi Ahmet Özdemir 0 993 02/04/2015, 00:26
Son Mesaj: Ahmet Özdemir
  Nevruziye ve Nevruz tekerlemeleri Ahmet Özdemir 0 1,327 27/03/2015, 11:29
Son Mesaj: Ahmet Özdemir
  İnanç dünyamızda Nevruz Ahmet Özdemir 0 951 26/03/2015, 21:09
Son Mesaj: Ahmet Özdemir
  Nevruz Ahmet Özdemir 0 825 25/03/2015, 18:01
Son Mesaj: Ahmet Özdemir
  Cumhuriyet ve halk edebiyatı Ahmet Özdemir 0 1,014 02/08/2013, 11:08
Son Mesaj: Ahmet Özdemir
  Su ile ilgili Folklor Edebiyatı Ahmet Özdemir 0 1,095 23/07/2013, 14:42
Son Mesaj: Ahmet Özdemir

Digg   Delicious   Reddit   Facebook   Twitter   StumbleUpon  


Konuyu görüntüleyenler:
1 Misafir

Mustafa Ceylan |
  •  
  • Yukarı dön  
  • Lite mode  
  •  Bize Ulaşın


Dost Sitelerimiz:

Türkçe Çeviri: MyBB Türkiye
Üretici: MyBB, © 2002-2023 MyBB Group-Theme © 2014 iAndrew

Sitemizde yer alan eserlerin telif hakları şair-yazarların kendilerine veya yetki verdikleri kişilere aittir. Sitemiz kâr amacı gütmemektedir ve sitemizde yer alan tüm materyaller yalnızca bilgilendirme ve eğitim amacıyla sunulmaktadır. Kaynak gösterilmek suretiyle alıntı yapılabilir.(Haberleşme : ceylanmustafa_07@hotmail.com)
Doğrusal Görünüm
Konu Görünümü
Yazdırılabilir Sürüm
Konuya Abone Ol
Konuya Anket ekle
Konuyu Arkadaşına Gönder