ÖLDÜRÜLEN ŞAİRLER(48): KOROĞLU

Mustafa CEYLAN
*************

Çoğunlukla “Köroğlu” ile karıştırılan ve bazılarının “Kuroğlu” dediği Koroğlu, XVII.Yüzyıl şairlerimizden, musikişinas, Genç Osman’ın ölümü olayına adı karıştığı için zindana atılır ve cezasını hayatıyla öder.

*
Kime söyleyeyeim ben de derdimi
Hûn ettin bağrımı yıktın rüzigâr.
Tebdîl ettin mekânımı, yurdumu
Beni tondan tona attın rüzigâr.

Ölür oldum benim kabrim kazıla
Târîh olur bu sözlerim yazıla
Gönlün alduğuna iki göz ile
Bana bir göz ile baktın rüzigâr.

Hercâi olduğun sen de bilürdün
Çeşmim kanlu yaşlar ile doldurdun
Niceleri şâdeyleyüp güldürdün
Benim hâtırcığım yıktın rüzigâr.

Derdini çekmeğe gayet ustayım
Derdli oldum şimdi gayet yastayım
Bîçâreyim zîf kaldım hastayım
Hiç bilmezem bana nettin rüzigâr.

Koroğlu çekmede dert ile kahrı
Bu dünya fânidir ölüm âharı
Koroğlu çekmede dert ile kahrı
Döktün bentlerimi yıktın rüzigâr.”

*

Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sinin birinci cildinde, zamanın ünlü çöğürcülerinden söz ederken andığı saz şairleri arasında Koroğlu'nu da haber
verir. Şöyle sıralar saz şairlerini: Demiroğlu, Molla Hasan, Koroğlu, Gedâ
Muslu, Kara Fazlı, Celeb Kâtibi, Sarı Mukallit, Kayıkçı Mustafa, Celeb Gedâyi, Hâkî, Türabî... Yine Seyahatname'nin beşinci cildinde bir kere daha
Koroğlu'nu iyi çöğür çalanlar arasında anıyor.

*
Sultan Osman olayına karışan Çöğürcü Koroğlu,
Yeniçeri Ocağı'nın Kırk Üçüncü Ağa Bölüğündedir. Sadrazam Davut Paşa'-
nın güvenilir adamlarındandır. Her halde sözü geçen bir subay olmalıdır. İş
başarmakta ileridir.

Sultan Mustafa hasta olduğundan tahtan indiriliyor, yerine henüz on
iki yaşında olan IV. Murat geçiyor. Ama, çocuk olduğu için yerine anası bakıyor işlere... Bu durumda Yeniçeri zorbaları koca şehri haraca kesiyor, zenginleri soyuyordu...

Sultan Murat yirmi yaşına gelince korkunç bir irade gücü ile devlet yönetimini eline aldı. İlk iş olarak da kardeşi Osmanı ve gözleri
önünde sadrazamını öldüren zorbaların elebaşılarını ortadan kaldırdı. Tarihler bunları uzun uzun anlatırlar. Bu arada Sultan Osman'ı öldürten Davut Paşa'nın adamı zorbabaşılardan olan Koroğlu da kendini kurtaramayacaktı. Bunun için önce hapsedilmiş, sonra öldürülmüştür.

*
Tutuklu bulunduğu sırada söylediği şiirde Sultan Murad'a nasıl yalvardığı
görülecektir. Şiir aruz ölçüsü ile yazılmıştır. Bu da şairin aruz ile söylediği
ikinci şiiridir.

Feryat-nâme

Padişahım kıl terahhum hasbeten-lillâh içün
Ahmed-i Mahmud-i Kasım………. can içün
Son nefesde mümine nasib olan imân içün
Rahme gel devletlü Hünkâr, sen âzad eyle beni

Ebubekr, Ömer, Osman hem Ali, dört yâr içün
Mansur'um, pervane geldim, kabul eyle dâr içün
Gökte İsmail'e inen koç-kuzu kurban içün
Mürvet et hey Padişahım, sen âzad eyle beni

Kuds, Medine, Arafat, ol üç şehr içün
Hacıların gözünü çağı .... nur içün
Kara donlu Kabe'yi yapan Halillullah içün
Mürvet eyle hey Padişahım, sen âzad eyle beni

KOROĞLU ey dür, gaziler, bu işler hak mıdır
Ben gedâyı Padişahım, bağışlamak çok mudur
Bir kulun ölmek ile dünyalar Hak mıdır
Rahme gel hey Padişahım, sen âzad eyle beni

Şair, başına geleceği açıkça görmekte ve doğrudan doğruya padişaha
hitabederek yalvarmakta, onun din duygularına da dokunmaya çalışmaktadır. Ne çare ki, Murad'ın öç alma isteğini hiçbir şey yumuşatamayacaktır.
Dördüncü Murat, Sultan Osman olayından sonra pek havalanan zorbaların
isimlerini not almış, intikam sırasını beklemişti. Ancak 1632 yılında,
yönetimi anasının elinden almış ve bütün zorbaları yakalatarak
başlarını vurdurmuş, cesetlerini denize attırmıştı.

İşte, bu temizlik sırasında Koroğlu da padişahın hışmından kurtulamamıştır.
Bu sıralarda yaşı en çok kırk olmalıdır. Bu erken ölümü dolayısıyla
Koroğlu'nun şiirlerine pek az rastlanmaktadır.
*
“Körpe yâri yadlar sarar bağrına
Âhedüp çevrini çekmek göründü
Melek yüzlü bîvefânm uğruna
Serimiz meydanda satmak göründü

Kimse bencileyin yanup yakılmaz
Güne; gibi mâh yüzüne bakılmaz
Bu yerlerde güzel kahrı çekilmez
Çıkıp bir diyara gitmek göründü

Gönül şimdi kâreyledi akını
Zaîf oldum, çekmem hasret yükünü
Aşk yayın yasmadan gamzen okunu
İrerse menzile atmak göründü.

KOROĞLU kulundur, eyleme nizâ
Şikâyetim çoktur, diyeyim size
Kahbe yâr etmedi iltifât bize
Bir gayri güzele çatmak göründü.”

*
Gel sevdiğim bana doğrusun söyle
Melek misin, hûri misin, nesin sen?
Hudâ sen özenip yarattı böyle
Melek misin hûri misin, nesin sen?

Şerbettir leblerin, benzemiş kande
Yüzünü görenler bend olur bende
Hazret-i Yusuf'un sîmâsı sende
Melek misin, hûri misin, nesin sen?

Görünce cemâlin, akıl ne şaştın
Yürekte onulmaz yara ne düştün
Kanadın sıd(ı)lar da yere mi düştün
Melek misin hûri misin, nesin sen?

KOROĞLU hûblann şâhına kuldur
Lûtfeyle sevdiğim kendünü bildür
Sinesi yayladır, yanağı güldür
Melek misin, hûrin misin, nesin sen?

*

Söz tutup uludan dinleyin öğüt
Edepli erkânından belli olur
Mertliğin bildirir cilasm yiğit
Gönülceği alçak, ağa yoll-olur

Fidanı boy verir her bir yurtların
Şikârı mı eksik olur kurtların
Cenk yüzünde kelle kesen mertlerin
Sırtı kaplan postu, başı tell-olur

Sözünde yanılır geri kalanlar
Tevekküli Hak'tır devlet bulanlar
Hele sofrasında koçak olanlar
Kılıcı salmakta bek elli olur

Gazilik edenin kanlıdır gözü
Yarar olanların yerderdir yüzü
Hatır yıkmakta nâ-merdin sözü
Koç yiğitler dâim tatlı dill-olur

İzzette oturur merdim olanlar
Derunun söyler yüzü günlenler
KOROĞLU'nun gönülceğin alanlar
Servi boylu güzel, ince bell-olur."