• SiteAna Sayfa
  • Güllük Dergisi
  • Şairlerimiz
  • Arama
  • Üyeler
  • Video
  • Yardım
  • bayrak

Giriş Yap   Kayıt Ol
Oturum Aç
Kullanıcı Adı:
Şifre: Şifremi Hatırlat
 
Gülce Edebiyat Akımı
gulce
Your browser does not support the audio element.

Akdeniz Radyo istek
Tıklayın-Okuyun/Güllük Dergisi

Google Web'de Ara Sitede Ara
Submit Face book
  • 0 Oy - 0 Yüzde
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Konu Modu
ÖLDÜRÜLEN ŞAİRLER(49): MANTIKÎ
Dışarıda Site Yönetimi
Admin
*******
Üyelik tarihi: Jan 2008
Mesaj Sayısı: 12,518
Konu Sayısı: 11,588
 
#1
20/10/2012, 14:18
ÖLDÜRÜLEN ŞAİRLER(49): MANTIKÎ


Mustafa CEYLAN
*************

“Evrâkını dağıttı sabâ Mushaf-ı gülün
Kaldı okunmadı nice evrâdı bülbülün.

Kaldı ki fasl-ı dey sebeb oldı bürûdete
Bir yerde görmez olduk ikisin gül ü mülün

Bir şeme bulmadı eser-i zülf-i yârdan
Girdi nesîm eğerçi urûkına sünbülün

Pîrâne-ser üşenme reh-i aşka düşmeden
Zâhid elinde yok mu asâ-yı tevekkülün

Bir boynu bağlı bende geçer Mantıkî sana
Düşse aceb mi pâyine mânend-i kâkülün.”

*
XVII. Yüzyılın sonunda 1594/95’ de Şam’da doğmuş, asıl adı Ahmed olan Mantıkî, 1635 yılında devlet ricalini, paşaları hicvettiği, türbe yıktırdığı jurnallemesiyle idam edilerek öldürülen bir şairimizdir. Cenaze namazı Emeviye Camii’nde kılınmış ve Ferâdis Kabristanı’na defnedilmiş ve bütün mal varlığı da müsadere edilmiştir. Rüşvet yiyen, haksızlık yapan, halka zulmeden Ağa’ların, paşaların korkulu rüyâsı bir şairdi. Bu yüzden, etkili ve yetkili olanlar, onu ortadan kaldırabilmek, onun bir kırbaç edasıyla dolaşan hicviyeli dilinden kurtulabilmek için her yolu denemişlerdir.

*
Babası, Nahçivanlı Molla Zeynüddin olup, babası küçük yaşlarda Şam’a yerleşmiş, evlenmiş ve ikamet etmiştir. Bazı kaynaklar, babasından ötürü Mantıkî’ye de Acem veya Nahçivanlı demekte iseler de Mantıkî, Şam doğumludur. Babasının Acem, annesinin Arap olduğunu söyleyenler de vardır. Döneminin ünlü bilgini Molla Şerefüddin’den ilim tahsil etmiştir. Ve Saliye’de bulunan Selimiye Medresesi müderrisliğine atanır. Daha sonra Haleb’e gider. Öküz Mehmet Paşa’ya sığınır. Der ki:

“Şam’da bilmediler kıymetimi
Hicret etdim Halebü’ş-Şehbâ’ya
Hârlerin çifte-i iz’âcından
İlticâ etdim Öküz Paşa’ya.”

Öküz Mehmet Paşa’ nın azli ve ardından ölümünden sonra himayesiz kalır ve İtanbul’a gelir. Önce kırklı medreseye müderris olur, ardından, 1620 yılında Edirne’de bulunan Çukacı Hacı Medresesi müderrisliğine atanır. Mantıkî, bundan sonra her yıl bir başka medresenin müderrisliğine tayin edilir. Ve 1634 yılında Şeyhülislâm ve şair Bahâyî Efendi yerine Haleb kadısı olur. Burada şam Valisi Silahtar Musahip Mustafa Paşa’nın mütesellimi Çiftelerli Osman Ağa ile anlaşamaz. Osman Ağa, daha sonra Vali ve Paşa da olur. Osman Ağa’ nın idaresini, zulmünü korkusuzca eleştirir. Osman Paşa, Revan Seferi için hazırlıkta bulunan İstanbul’a Mantıkî’yi jurnaller. “Cezaya müstehak, izalesi icap etmektedir” diye şikâyette bulunur. Mantıkî azledilir ve Mısır Valisi Sarı Hüseyin Paşa’ nın fermanı sonucunda idam edilir.

*
İstanbul’da bulunduğu sırada, IV.Murad’ın ilgisini çeker. Padişah, Nef’i ‘ yi hicvetmesini ister. Mantıkî de yazdığı bir kaside ile şair Nef’i ‘ yi hicveder. Bu suretle de iki şair arasında müthiş rekabet başlar. Herkesin Nef’i’ nin dilinden korkup kaçtığı bir ortamda Mantıkî, korkmadan muhatabına yüklenir. Nef’i, Mantıkî’ nin Frenk elbisesi giydiğini, Frenk taklidi yaptığını belirtir. Mukallidlikle suçlar.

Mantıkî’ nin üç dilde şiir yazdığını ancak Arapça şiirlerinin oldukça az olduğunu kaynaklar belirtmektedir. Yazma Divan’ı İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi’ndedir.

*
Bizi hicrâna saldın hayli mihnet-dîdeyiz senden
Hakîkatsizlik ettin ey perî rencîdeyiz senden.

Demâdem nâle etme epsem ol ey bülbül-i şeydâ
Muhabbet gülşeninde şimdi biz şûrîdeyiz senden.

Bizimle etme ey Mecnûn da’vâ başa çıkmazsın
Belâ menzillerin tayyeylemiş vâdîdeyiz senden.

Nasîhat eyleme aşk ehline lâzım değil vâiz,
Eğer sen âlim isen biz sühân-sencîdeyiz senden.

Revâ mı Mantıkî’den yüz çevirmek hâre yâr olmak
Anınçün ey gül-i nevreste dâmen-çîdeyiz senden.”
Alıntı  
Tweet      
     


Benzeyen Konular
Konu: Yazar Cevaplar: Gösterim: Son Mesaj
  Öldürülen Bulgar Şairi : NİKOLAY VAPTSAROV Mustafa Ceylan 0 2,973 06/04/2016, 00:10
Son Mesaj: Mustafa Ceylan
  Öldürülen ÇİN'li Şair : VEN YİDUO (WEN İ-TO) Mustafa Ceylan 0 1,431 06/04/2016, 00:03
Son Mesaj: Mustafa Ceylan
  Öldürülen Bulgar Şairi : HRİSTO YASENOV Mustafa Ceylan 0 1,677 06/04/2016, 00:00
Son Mesaj: Mustafa Ceylan
  Öldürülen 101 Şair ve Mustafa Ceylan /49.Yıl Sanat Etkinliğinde yapılan konuşma metn Site Yönetimi 2 2,165 28/01/2015, 03:07
Son Mesaj: Mustafa Ceylan
  ÖLDÜRÜLEN 101 ŞAİR ÜZERİNE Şair Nadir SAYIN'ın facebookdaki paylaşımıdır Site Yönetimi 1 1,749 13/09/2014, 12:33
Son Mesaj: Aksakal
  Yakılan Şairler ve Mustafa CEYLAN'ın ÖLDÜRÜLEN 101 ŞAİR KİTABI Site Yönetimi 0 2,378 03/07/2014, 01:58
Son Mesaj: Site Yönetimi
  ÖLDÜRÜLEN 101 ŞAİR Mustafa Ceylan 4 3,108 25/04/2014, 07:58
Son Mesaj: Cumalioğlu
  ÖLDÜRÜLEN 101 ŞAİR (Mehmet NACAR yazısı) Site Yönetimi 1 2,349 05/01/2014, 22:21
Son Mesaj: osman7159
  ANTALYALI ŞAİRLER(1) : Baki Süha EDİBOĞLU Mustafa Ceylan 3 3,581 11/05/2013, 10:19
Son Mesaj: asuman soydan
  ÖLDÜRÜLEN ŞAİRLER(101):Nesimi Çimen Mustafa Ceylan 1 3,117 05/01/2013, 01:24
Son Mesaj: RefikaDogan

Digg   Delicious   Reddit   Facebook   Twitter   StumbleUpon  


Konuyu görüntüleyenler:
1 Misafir

Mustafa Ceylan |
  •  
  • Yukarı dön  
  • Lite mode  
  •  Bize Ulaşın


Dost Sitelerimiz:

Türkçe Çeviri: MyBB Türkiye
Üretici: MyBB, © 2002-2023 MyBB Group-Theme © 2014 iAndrew

Sitemizde yer alan eserlerin telif hakları şair-yazarların kendilerine veya yetki verdikleri kişilere aittir. Sitemiz kâr amacı gütmemektedir ve sitemizde yer alan tüm materyaller yalnızca bilgilendirme ve eğitim amacıyla sunulmaktadır. Kaynak gösterilmek suretiyle alıntı yapılabilir.(Haberleşme : ceylanmustafa_07@hotmail.com)
Doğrusal Görünüm
Konu Görünümü
Yazdırılabilir Sürüm
Konuya Abone Ol
Konuya Anket ekle
Konuyu Arkadaşına Gönder