ŞİİR ve ANLATIM-9-

Mustafa CEYLAN

Merhabalar !

ŞİİR ve ANLATIM adını verdiğimiz çalışmalarımıza epey zamandır ara vermiştik. Bazı dostlarımız, özellikle genç şairlerimiz, bizim bu çalışmamıza devam etmemizi ve beklediklerini sıklıkla ifade ettiklerinden biz de;aldık kalemi ele, kaldığımız yerden başladık yeniden anlatmaya.

Evet;
Şiir, bana göre, EDEBİYAT'ın "SÖZ SÖYLEME" sanatlarından birisi, en önemlisidir. İnsan söz'den ibarettir demiş ulular ulusu bir yıldızımız. Ne de güzel söylemiş. Evet, insan ağız zindanında hapsolmuş dil'dir. O dil ki, dilim dilim diler insanı, yarımsa bütünler, bütünse darmadağın eder. Dil kime aitse, normal insan için sorumlusu o insanın kendisidir, ama, SANATÇI, ama şair için bu böyle değildir.

Şairin dili, toplumun,Milletin dili olmalıdır. Anasının ak sütü misali doğuştan kendisine armağan edilmiş olan dil, kişioğlunu vezir de eder, rezil de eder.

Şair sorumluluğu, normal-sanatla uğraşmayan insanların sorumluluğuna benzemez. Şair, okunur-ezberlenir-bestelenir-gelecek yüzyıllara bugünü taşır. Şair,ne dediğini, ne diyeceğini bilen olmakla kalmaz; en güzel şekilde söz söyleme sanatını işleyen yüce, kutlu bir görevle görevlendirilmiş insandır. Şair, seçilmiştir. Herkes şair olamaz. Herkes, söz sultanı olamaz. Şair söz sultanıdır. O yüzden şair sorumluluğu çok önemlidir. Tarihe karşı, gelecek nesillere, gelecek zamanlara karşı sorumludur şair. Peygamberler, veliler, erenler, liderler gibi sorumludur şair.

Her şair, bir aynadır, içinin yansımalarını gösterir. Bakmadan görendir şair. Görmeden bilendir, hisseden, duyan, işitendir. Eski çağlara ismini nakşetmiş ozan ve şairlerimize bakın, çoğu hekim, hakim, teknik adam,seyyah vb...Her biri bilgi hazinesinden yararlanmış. Tecrübeleriyle, gözlemlerini tefekkür aynasında kelimelerle resmetmişler.

Şair fikir vagonlarını çeken lokomotiftir. Önemli gelişmeler, atılımlar, hattâ ihtilaller şairlerin mısralarından doğmuşlardır.Şair duygu ile fikri gönül teknesinde yoğuran ağır işçidir. Dünü bugünle harmanlayıp yarınlara aktarandır.

İşte bu yüzden ağız zindanındaki dil, şairin en mühim ve vaz geçilmez temelidir. Dil temeli üzerinde yükselir şairin şiir gökdelenleri.

Dil yayından çıkan ok, geri alınamaz. Hele günümüzde internetin ve elektroniğin hızı nedeniyle bu daha da zordur.

Şair, şiirini doğurduktan sonra, hele hele onu yayınlayıp insanlara sunduysa, artık o, şairin imzasını taşıyan ancak bütün insanlığın malı olmuş bir eser demektir.

Düşünebiliyor musunuz, yayınlayınca eser sizin olmaktan çıkıyor... Siz değilsiniz o'nun sahibi...Artık insanlığın öz malı, öz değeridir evladınız.
O zaman;
Acelemiz niye? Arkamızdan atlı mı kovalıyor? Şiirimizi doğurur doğurmaz yayınlıyoruz. Onu besleyip, bezeyip, yürümeyi, koşmayı öğretmiyoruz ona. Hele hele konuşmayı, anlatmayı öğretmiyoruz. DEM diye bir olay var, neden demlemeye bırakmıyoruz şiirimizi? Neden?

Bizi,ismimizi gelecek yüzyıllarda söyletecek bir şiir yerine, aynen günümüzün tüketim toplumu, arabesk, modacıl yapısına uyarak, "ben yazdım oldu" deyip çıkıyoruz. Neden? Gelecek zamanlar bizi ve şiirlerimizi bekliyor. Sorumluluğumuzun idrakine neden varamıyoruz?

Şiirimiz, güzel konuşuyor mu? Hiç kendi şiirimizi dinleme zahmetine katlandık mı? Deyin hele! Kendi evladına kulaklarını tıkayan baba ve anneler olup çıkmışız. Ne acı!

Şiirimiz kör, sağır ve topal mı?
Şiirimizin dili hoşça mı?
Kelimelerimiz, harflerimiz birbiriyle uyumlu mu?
Bizim kokumuz var mı şiirde?
Kulak mı tırmalıyor, göz mü boyuyor, yoksa millete rahatsızlık mı veriyor şiirimiz? Düşündük mü hiç?
Kendini tekrar eden bir yapısı mı var?
Resim sanatıyla, fotoğrafla benzeşmeleri var mı? Yoksa taş bir heykel gibi mi duruyor? Baktık mı yüzüne? Girdik mi içine şiirimizin? Onu yaşadık, onu yaşattık, onunla el ele, yürek yüreğe olduk mu? Onunla bütünleştik mi?

Sakat, yani özürlü doğmuş bir bebek bir anayı nasıl üzerse; bir şairi de "anlatım bozukluğu olan bir şiir" o kadar üzmeli.


DEVAM EDECEK...